W przypadku nadwrażliwości pokarmowych zaleca się wykonanie:
Spożywana prze znas żywność jest coraz częściej powodem szeregu problemów zdrowotnych. Ustalenie rzeczywistej przyczyny złego samopoczucia nie jest kwestią łatwą. Pokarm może bowiem szkodzić w wielu mechanizmach, prowadząc do rozwoju zróżnicowanych objawów, nie zawsze prawidłowo kojarzonych ze spożytym pożywieniem. Co więcej, objawy niejednokrotnie nakładają się na siebie.
Pierwszym krokiem do postawienia właściwego rozpoznania jest więc przedstawienie podstawowych typów nadwrażliwości pokarmowych. Najprościej podzielić je można na alergie i nietolerancje pokarmowe. Te pierwsze wynikają z nieprawidłowej reakcji układu immunologicznego (odpornościowego), który utożsamia spożywany pokarm z czynnikiem szkodliwym dla organizmu. Celem „wyeliminowania” fałszywego wroga dochodzi do nieprawidłowej aktywacji układu immunologicznego, rozwoju stanu zapalnego i objawów alergizacji. Alergia pokarmowa nie jest jednak pojęciem jednorodnym. Najprostszy podział mówi o alergii IgE – zależnej (typu I, natychmiastowej) oraz IgE – niezależnej. Alergia IgE – zależna jest dość prosta do identyfikacji, gdyż spożycie alergizującego pokarmu powoduje rozwój gwałtowanych objawów, najczęściej wysypki alergicznej, obrzęku czy dolegliwości ze strony przewodu pokarmowego (bóle brzucha, wzdęcia, biegunka, krew w kale). Alergia IgE – zależna może teżprowadzić do bezpośredniego zagrożenia życia (szok anafilaktyczny). Opisywaną chorobę diagnozuje się najczęściej w oparciu o wywiad lekarski oraz testy skórne i testy z krwi na alergię IgE – zależną. Są to testy powszechnie dostępne.
Trudniejszą do zdiagnozowania alergią jest postać IgE – niezależna. Jest to przede wszystkim nadwrażliwość IgG – zależna (często nazywana potocznie nietolerancją pokarmową), ale także mniej poznana, a istotna reakcja IgA – zależna. Objawy alergii IgG – zależnej pojawiają się nawet kilka dni po spożyciu alergizującego pokarmu i są niezwykle zróżnicowane. Do najczęściej występujących manifestacji nadwrażliwości IgG – zależnej należą między innymi bóle głowy, biegunki, zaparcia, wzdęcia, bóle brzucha, bóle mięśniowe i stawowe, nadwaga, otyłość, nadciśnienie tętnicze, problemy skórne (atopia, trądzik zapalny, świąd), a nawet niepłodność, depresja czy pogorszenie formy psychofizycznej. Z kolei u pacjentów z nadwrażliwością pokarmową IgA – zależną najczęściej już kilka godzin po posiłku dochodzi do rozwoju dość gwałtownych problemów ze strony przewodu pokarmowego (bóle brzucha, biegunka, wzdęcia).
Oba typy opisywanych nadwrażliwości IgA i IgG zależnych to tzw. alergie utajone (opóźnione). Z uwagi na mało swoiste, często mylone z innymi chorobami objawy oraz długi okres jaki upływa pomiędzy spożyciem posiłku a występowaniem dolegliwości, zdiagnozowanie tych reakcji jest niezwykle trudne. Badanie na nadwrażliwość IgA i IgG – zależną (FoodScreen) dostępne są jedynie w wyspecjalizowanych ośrodkach medycznych. Z uwagi na zróżnicowaną jakość testów na alergie utajoną wybierać należy zawsze te posiadające odpowiednią certyfikację i walidację, potwierdzające ich wartość diagnostyczną. Wykonanie niskiej jakości badania może skutkować otrzymaniem fałszywego wyniku, a dieta opracowana na podstawie takiego testu nie przyczyni się do poprawy stanu zdrowia i samopoczucia – co więcej może stać się przyczyną problemów zdrowotnych z uwagi na potencjalne niedobory żywieniowe.
Zupełnie innym typem nieprawidłowych reakcji na pokarm są nietolerancje pokarmowe, które wynikają z braku lub zbyt niskiej aktywności enzymów trawiennych. Nietolerancje pokarmowe nie aktywują układu immunologicznego.
Mimo różnych mechanizmów i objawów, sposób leczenia nadwrażliwości pokarmowych jest taki sam – jest to dieta eliminacyjna, która zawsze powinna być odpowiednio zbilansowana celem wyeliminowania wszelkich niedoborów żywieniowych.
W przypadku nadwrażliwości pokarmowych zaleca się wykonanie:
– FoodScreen IgG/IgA USBiotek (96 składników pokarmowych lub 144 składniki pokarmowe)
– Testy na IgE – zależne alergie pokarmowe
– Testy na nietolerancję laktozy i fruktozy
