Alergia wziewna (a właściwie każda reakcja alergiczna) to nieprawidłowa i nadmierna reakcja naszego organizmu na czynniki środowiskowe, z którymi mamy kontakt. W zależności od sposobu ekspozycji na alergeny możemy mieć do czynienia z alergią kontaktową, pokarmową i wziewną. Dowiedz się więcej o alergiach wziewnych, objawach, przyczynach i sposobach leczeniach. Sprawdź teraz!
Sprawdź również: Zespół metaboliczny – co to jest, jakie są przyczyny, objawy i leczenie?
Dowiedz się więcej: Depresja a problemy z jelitami – czy są ze sobą powiązane?
Niewidoczne do zauważenia gołym okiem alergeny unoszą się w powietrzu, w bezpośrednim kontakcie podrażniają błony śluzowe chorego, a w konsekwencji wywołują stan zapalny. Następstwem alergii na alergeny wziewne może być stałe uszkodzenie struktur błon śluzowych, a nawet astma alergiczna, dlatego warto reagować na występujące objawy i zadbać o swój układ immunologiczny.
Spis treści
Jakie są przyczyny alergii wziewnych?
Alergie wziewne dotyczą coraz większego odsetka populacji. Według badań problem ten dotyczy bowiem około 40 proc. całego społeczeństwa (!). Wraz z upływem lat zauważamy także coraz większą dolegliwość objawów związanych z tymi reakcjami.
Z nasileniem objawów alergii wziewnej (w tym alergicznego nieżytu nosa) często łączony jest narastający problem ekspozycji na zanieczyszczenia antropogeniczne. Składowe zanieczyszczeń wywołują nie tylko niespecyficzną reakcję podrażnienia, ale także mają wpływ na odpowiedź immunologiczną organizmu, w tym za pośrednictwem przeciwciał IgE.
Wśród alergenów obecnych w powietrzu znajdziemy także pyłki roślin, zarodniki pleśni, odchody i fragmenty ciał roztoczy (także kurzu domowego), a nawet złuszczony naskórek naszych zwierząt. Pod uwagę bierze się także zjawiska związane z pośrednim wpływem zmian klimatu na sezony pyłkowe, w tym wydłużanie czasu ich trwania, wzrost intensywności pylenia i zmiana zasięgów występowania roślin, obejmujących także rośliny silnie alergenne
Sprawdź również: Jakie są objawy pasożytów w jelitach?
Alergia wziewna – objawy
Istnieje wiele objawów, którymi może manifestować się alergia wziewna. Do najpopularniejszych należą:
– uporczywy katar występujący wraz z uczuciem zatkania nosa i/lub napadami kichania,
– ból zatok i głowy,
– szczypanie, pieczenie, zaczerwienienie i łzawienie oczu (może dochodzić także do zapalenia spojówek),
– kaszel (zwykle suchy), który najczęściej pojawia się w nocy i nad ranem,
– objawy ze strony przewodu pokarmowego (np. wymioty, biegunki), w sytuacji, gdy mamy do czynienia z alergią krzyżową.
Przeczytaj: Nietolerancja fruktozy – jakie są przyczyny, objawy i leczenie?
Czy problemy z jelitami mogą przyczyniać się do alergii wziewnych?
Układ GALT (gut-associated lymphoid tissue) to tkanka limfatyczna związana z błonami śluzowymi występującymi w przewodzie pokarmowym. W pełni dojrzewa ona do pełnienia swoich funkcji dopiero po narodzinach dziecka.
Flora bakteryjna, która kolonizuje przewód pokarmowy, jest niezmiernie ważna w tym procesie. Bodźce dostarczane przez bakterie jelitowe przez interakcje z komórkami nabłonka i komórkami dendrytycznymi stymulują układ odpornościowy. Z tego też względu bakterie jelitowe często nazywa się „trenerami odporności”.
Uważa się, że mała różnorodność antygenów stymulujących układ immunologiczny jelit do odpowiedzi może być związana z większą zapadalnością na choroby alergiczne. Zróżnicowanie antygenów jest zależne od składu mikroflory jelitowej.
Dowiedz się więcej: Mikroflora jelitowa – co to jest?
Dieta przy alergiach wziewnych – czy jest istotna?
Dieta jest jednym z najważniejszych czynników, które bezpośrednio wpływają na różnorodność mikroflory jelitowej. To na co powinniśmy zwrócić szczególną uwagę, jest podaż błonnika.
Błonnik, czyli niestrawione włókna pokarmowe stanowią główne „paliwo” dla mikrobów jelitowych. Bakterie symbiotyczne w jelicie wykorzystują go w procesach swojego metabolizmu, produkując substancje odżywcze dla komórek nabłonka jelita (m. in. krótkołańcuchowe kwasy tłuszczowe). Substancje te są niezbędne w procesach regeneracji nabłonka, a ich niedobór sprzyja rozwojowi stanów zapalnych.
Wejdź na: Low FODMAP – jak to ugryźć?
Jak zdiagnozować alergie wziewne?
W celu rozpoznania alergii wziewnej najczęściej wykonuje się:
– punktowe testy skórne – są one szeroko rozpowszechnione, niedrogie i szybkie,
– oznaczenie stężenia sIgE (swoistych IgE) w surowicy – pozwala określić stężenie sIgE dla danego alergenu we krwi co stanowi dowód uczulenia na ten alergen. Prawdopodobieństwo manifestacji klinicznej jest proporcjonalne do stężenia sIgE. Badanie charakteryzuje się dużą czułością.
Przeczytaj: Celiakia – co to za choroba?
Leczenie alergii wziewnych – jak wygląda?
W leczeniu objawowym powszechnie stosowane są leki przeciwhistaminowe doustne, donosowe oraz sterydy donosowe. W leczeniu astmy podaje się ponadto leki wziewne.
Immunoterapia swoista (odczulanie) jest jedynym leczeniem przyczynowymi i modyfikującym przebieg choroby u pacjentów z alergią. Jest stosowana w formie podjęzykowej (tabletki lub krople) oraz jako iniekcje podskórne.
Prawidłowe stosunki bakteryjne w jelicie (stan eubiozy) mają krytyczne znaczenie dla kształtowania prawidłowego charakteru i prawidłowej dynamiki aktywności komórek układu immunologicznego, zwłaszcza limfocytów T i B.
Eubioza pozwala na utrzymanie homeostazy układu immunologicznego, między innymi poprzez zrównoważenie aktywności subpopulacji limfocytów — Th1 i Th2, a więc regulację uwalniania mediatorów/cytokin prozapalnych i przeciwzapalnych.
W przypadku występowania silnych reakcji alergicznych (nie tylko w kontekście alergii wziewnych) warto więc wykonać badanie mikroflory jelitowej, aby na jego podstawie rozpocząć celowaną suplementację probiotyczną, mającą na celu przywrócenie prawidłowych stosunków bakteryjnych w jelicie, a tym samym zapobieganie ewentualnej dysbiozie.
Probiotyki mogą zapobiegać także wtórnej alergizacji na drodze uszczelniania bariery jelitowej.
Warto też wspomnieć, że stosowanie określonych szczepów probiotycznych w trakcie ciąży i karmienia przez matki alergiczki może znacznie zmniejszyć ryzyko wystąpienia objawów choroby u jej dziecka.
Bibliografia:
- Zubeldia-Varela, E., et al. „Microbiome and Allergy: New Insights and Perspectives.” Journal of Investigational Allergology & Clinical Immunology 32.5 (2022): 327-344.
- Huang, Yvonne J., et al. „Microbiome–immune interactions in allergy and asthma.” The Journal of Allergy and Clinical Immunology: In Practice 10.9 (2022): 2244-2251.
- Roży, Adriana, Paulina Jaguś, and Joanna Chorostowska-Wynimko. „Rola probiotyków w profilaktyce i leczeniu chorób alergicznych.” Advances in Respiratory Medicine 80.1 (2012): 65-76.
- Czerwionka-Szaflarska, Mieczysława, and Hanna Zielińska-Duda. „Probiotyki w profilaktyce i leczeniu chorób alergicznych u dzieci.” Pediatria Polska 85.3 (2010): 251-254.
- Myszkowska, Dorota, Monika Ziemianin, and Ewa Czarnobilska. „Wpływ czynników środowiskowych na modyfikacje ekspozycji na alergeny pyłkowe.” Przegląd Lekarski 74.11 (2017).
